Najważniejszą rolą lidera w każdej organizacji jest umiejętność podejmowania mądrych decyzji. Można być osobą empatyczną, mieć entuzjazm, dobre chęci, dbać o zespół, mieć wysoką inteligencję emocjonalną, lecz ostatecznym sprawdzianem wartości menedżera jest jego umiejętność rozwiązywania problemów. Zwłaszcza problemów strategicznych.
Przedstawiony poniżej Model Rozwiązywania Problemów Strategicznych został oparty na metodologii opisanej przez Richarda Rumelta w książce „Dobra strategia zła strategia”. Miałem przyjemność napisania wstępu do tej książki, można go również przeczytać tutaj.
Strategia leczenia
Richard Rumelt traktuje tworzenie strategii jak proces rozwiązywania problemów. W swej istocie proces ten przypomina strategię leczenia.
Lekarz podczas diagnozy klinicznej, poprzez wywiad, ustalenie symptomów i badania, identyfikuje, co stanęło na przeszkodzie zdrowiu pacjenta. Ustalenie choroby to określenie, jaki jest w tej sytuacji główny problem. Skuteczne leczenie zależy od celnej diagnozy.
Po postawieniu diagnozy lekarz wybiera z wielu możliwych jedną terapię, czyli sposób leczenia zdiagnozowanej choroby. Dopiero na końcu tego procesu ustala konkretne zalecenia (jakie lekarstwa, jak je stosować i przez jaki okres).
Model Rozwiązywania Problemów Strategicznych
Model składa się z trzech etapów:
- Diagnoza Wyzwań.
Pierwszy etap jest kluczowy do stworzenia dobrej strategii. To od niego będą zależały wszystkie dalsze decyzje. W tym etapie trzeba zdobyć pełne rozeznanie w sytuacji i na podstawie tej wiedzy określić jeden zasadniczy problem, który stoi na drodze rozwoju organizacji. Problem ten może dotyczyć samej organizacji (np. blokady biurokratyczne) albo otoczenia organizacji (np. nowych regulacji prawnych).
- Koncepcja Rozwiązania.
Na tym etapie powinna powstać koncepcja poradzenia sobie ze Zdiagnozowanym Wyzwaniem.
Koncepcja ta powinna opierać się na istniejących lub możliwych do wytworzenia źródła przewagi. To jest moment, w którym szczególnie ważne jest kreatywne spojrzenie na sytuację i wszystkie czynniki występujące w otoczeniu.
- Spójne Działania.
Etap ten jest konsekwencją dwóch poprzednich. Wszystkie pomysły opracowane podczas tworzenia Koncepcji Rozwiązania powinny zostać zamienione na konkretny projekt, który zostanie wdrożony. Projekt, który będzie zawierał cele, zadania, terminy oraz wskazywał odpowiedzialność konkretnych osób.
Te trzy etapy są ze sobą wzajemnie powiązane, a ich dobre poprowadzenie pozwala rozwiązać problem strategiczny. Istotne jest, aby proces przebiegał zgodnie z przedstawioną kolejnością, gdyż ma to logiczne uzasadnienie – w podejściu tym każdy kolejny krok jest zależny od poprzedniego.
W rzeczywistości narady strategiczne lub takie, które dotyczą trudnych problemów, najczęściej wyglądają zupełnie inaczej. Bardzo często już na samym początku pada pytanie „No to co robimy?”, które powoduje, że powstaje cała lista działań, jednak ciężko je nazwać spójnymi. To tak, jakby lekarz leczył bez zdiagnozowania, jaką chorobę chce leczyć.
Model Rozwiązywania Problemów Strategicznych można wykorzystywać w różnych sytuacjach. Może być przydatny podczas jakiegoś konkretnego kryzysu, ale będzie też użyteczny, kiedy będziemy chcieli przygotować strategię dla działu lub dla całej firmy. Bo w podejściu Richarda Rumelta ważne jest właśnie to, że traktuje on strategię jak rozwiązywanie problemu. Według niego tworzenie strategii to nie jest wyznaczanie celów ani też ustalanie wizji.
My się z tym podejściem zgadzamy. Dlatego szkolenie Lider Myślący Strategicznie jest nakierowane na bardzo praktyczne korzystanie z tego modelu podczas rozwiązywania trudnych problemów i podczas tworzenia strategii.
