Ta książka jest nie tylko o strategii, ale jest także strategiczna, gdyż proponuje zakwestionowanie przyjmowanych dotychczas prawd. Jest strategiczna, gdyż odpowiada na najważniejsze wyzwanie, z jakim borykają się firmy – jaką metodologię tworzenia strategii wybrać, tak aby wypracowana strategia poprowadziła naszą firmę drogą rozwoju.
Po przeczytaniu tej książki, drogi Czytelniku, już nic nie będzie takie samo.
Tworzenia strategii nie rozpoczniesz od tzw. szablonu strategicznego, na którym opiera się „planowanie strategiczne”, czyli wizja, misja, wartości, strategia. Rumelt proponuje inne podejście. Podejście, którego metaforą jest strategia leczenia: Diagnoza – Terapia – Zalecenia kliniczne.
Jądro strategii Rumelta to: Diagnoza wyzwań – Kluczowe podejście – Spójne działania.
Dlatego definicja strategii według Rumelta jest jasna: „Strategia to sposób na pokonanie jakiegoś problemu lub przeszkody, to także odpowiedź na pojawiające się wyzwanie. Jeśli wyzwanie to nie zostanie zdefiniowane, trudna lub wręcz niemożliwa staje się ocena jakości przyjętej strategii. A jeśli nie możemy ocenić jakości strategii, to nie możemy także odrzucić złej ani też poprawić dobrej strategii”.
Przejrzysta definicja, przekładająca się na jasne zdefiniowanie pracy do wykonania.
Na początku musisz zrozumieć całą sytuację twojej firmy, aby dokonać diagnozy sytuacji i określić kluczowe wyzwanie, jakie w tym momencie stoi przed twoją firmą. To może być przeszkoda, to może być szansa. Docierasz do jednej, dwóch zasadniczych kwestii, na których będziesz musiał koncentrować działania, siły, zasoby, energię, aby rozwiązać ten problem. Bez diagnozy, czyli bez określenia, co jest problemem, trudno jest ten problem przezwyciężyć. To tak, jak leczenie bez określenia, co jest chorobą.
Przykład oddający istotę strategii. Gdy w 1997 roku Jobs wrócił do Apple’a, stworzył strategię, która uratowała firmę, a nawet więcej, Apple stał się potęgą. Istotą tej strategii była koncentracja całego biznesu na czterech typach komputerów i ograniczenie liczby kanałów dystrybucji.
Jobs odkrył szanse i bariery i skoncentrował cały wysiłek na ograniczonej liczbie celów. To podejście jest wymagające, gdyż jest oparte na ciągłej koncentracji. Nie rozmyta wielość priorytetów i celów, ale jedno wyzwanie lub dwa wyzwania, jedna ścieżka rozwoju. Taka koncentracja daje strategii siłę. To podejście jest trudne, gdyż musimy pokonać przyzwyczajenia naszego umysłu, że lepiej jest zaproponować wiele celów, wiele inicjatyw, co prowadzi do rozproszenia.
Brak satysfakcji z dotychczasowych metod tworzenia strategii wynikał z problemów z implementacją.
Zaproponowana przez Rumelta metoda tworzenia strategii radzi sobie z tymi problemami poprzez koncepcję „najbliższego celu”. „Jedno z najpotężniejszych narzędzi lidera polega na wskazaniu dobrego najbliższego celu – takiego, który jest na tyle bliski, że można go osiągnąć. Najbliższy cel to ten, który organizacja rzeczywiście może osiągnąć, a nawet wyjść dalej poza ten cel”. Częścią „dobrej strategii” jest wskazanie najbliższego celu, który firma ma osiągnąć właśnie teraz. Cel ten ma być trudny, ale osiągalny.
Tę książkę powinien przeczytać każdy menedżer, każdy przedsiębiorca, gdyż jak mówi sam tytuł, książka dostarcza wskazówek, co robić, jak również czego nie robić.
Od ponad 20 lat prowadzę firmę szkoleniową i napotkawszy tak bezcenne i trafne podejście do strategii, uznałem za konieczne stworzenie metody pozwalającej ją propagować i czynić użyteczną dla wielu firm. Wraz z zespołem stworzyłem szkolenie oparte w znacznej mierze na teorii Rumelta, case study, grze strategicznej będącej laboratorium tworzenia Dobrej Strategii. Stworzyliśmy też aplikację Spyglass, która pozwala na samodzielne tworzenie konkretnych strategii.
Krzysztof Kamionka
Powyższy tekst jest wstępem do książki Richarda Rumelta „Dobra strategia zła strategia”, wydanej przez MT Biznes. Książka dostępna jest tutaj.
