Rozwiązując problemy biznesowe, musimy zmierzyć się z kwestią kreatywności. Niektóre osoby uważają, że nie są kreatywne, i wycofują się z procesu generowania pomysłów. Polega się wtedy na osobach twórczych.
Aby odkryć członków zespołu, którzy mają potencjał kreatywności, można przeprowadzić szkolenie identyfikujące role w zespole, oparte na metodologii prof. M. Belbina. Jeśli w naszym zespole jest Kreator, to możemy liczyć na jego zdolność rozwiązywania trudnych problemów. Jeśli mamy w grupie Poszukiwacza Źródeł, zyskamy dzięki jego umiejętności badania różnych źródeł i wyciągania z nich pomysłów, które albo są już gotowe, albo po udoskonaleniu będą pasować do naszej sytuacji.
Warto też zadać bardziej ogólne pytanie: jak powstają pomysły?. Może się wtedy okazać, że ta umiejętność wcale nie jest taka ekskluzywna i należy spróbować – zwłaszcza że kreatywność przydaje się nie tylko w biznesie, ale też w życiu.
A więc jak powstają pomysły?
Pomysły powstają z rozmów
Ta metoda wywodzi się od Sokratesa i jest sposobem docierania do prawdy. Na początkowym etapie rozwiązywania problemu dobrze jest założyć, że jeszcze nie mamy jasnej diagnozy, a tym samym nie jesteśmy pewni rozwiązań. Wtedy rozmowa, dialog służą temu, aby wspólnie odnaleźć prawdę. Prawdziwy dialog nie polega na przekonywaniu innych do swojego poglądu, lecz na wspólnym wydobywaniu ukrytej wiedzy.
Pomysły powstają z empatii
Cały biznes polega w gruncie rzeczy na zaoferowaniu klientowi produktu lepszego niż to, czym dysponuje konkurencja. Wymaga to zrozumienia klienta. Zrozumienia, dlaczego dokonuje on takich, a nie innych wyborów. Sukces lub porażka procesu innowacji wynikają z empatii w stosunku do klienta. Empatia to umiejętność wczuwania się w sytuację drugiej osoby. To umiejętność patrzenia na problemy z jej perspektywy. Dzięki empatii jesteśmy w stanie zrozumieć, czego potrzebuje klient, i zaprojektować określony produkt.
Pomysły powstają z dobrego pytania
Każdy sukces zaczyna się od dobrego pytania. Zadanie właściwego pytania to kluczowa umiejętność menedżera. Jeśli chcemy poprowadzić naradę, która ma przynieść coś nowego, powinniśmy na początku postawić odpowiednie pytanie. Ponieważ szukamy nowości, musimy wyjść poza strefę komfortu. Pytanie powinno być prowokacyjne – prowadzić do przełamania schematów myślowych. W głowie mamy schematy rzeczywistości i wykorzystujemy je, aby szybciej się w niej poruszać. Często tkwimy w nich i trudno nam się ich pozbyć, zwłaszcza gdy chcemy odkryć coś nowego. Nowe pomysły, aby się ujawnić, muszą pokonać mury obronne naszych schematów myślowych.
Pomysły powstają z ciekawości
Dla osób ciekawych świat jest zawsze pełen tajemnic. Nic nie jest oczywiste. Osoby ciekawe poszukują nowych doświadczeń, nowych informacji, nowej wiedzy, nowych, niestandardowych interpretacji zdarzeń.
„Przemierzałem świat w poszukiwaniu wyjaśnień zjawisk, których nie rozumiałem. Skąd brały się muszle na szczytach gór? Dlaczego kamień rzucony na wodę tworzy okręgi fal i dlaczego ptak utrzymuje się w powietrzu? Te pytania wypełniały moje myśli przez całe życie”.
Leonardo da Vinci
„Tym, co inspiruje pracę geniusza, nie są nowe pomysły, lecz raczej obsesja, że wyjaśnienie nie jest wystarczające”.
Eugène Delacroix
Pomysły powstają w podświadomości
„Gdybym wiedział, co robię, to przecież nie byłaby to praca badawcza”.
Albert Einstein
Kreatywne pomysły to efekt albo analitycznego, skoncentrowanego na problemie i świadomego myślenia, albo „wyłączenia” świadomego myślenia i otworzenia się na podświadomość.
Aby podświadomość miała nad czym pracować, powinniśmy najpierw zdobyć wiedzę o problemie. Następnie warto dać podświadomości szansę. Są różne metody. Ja preferuję dwa: spacer i sen. Podczas spaceru, kiedy potrafimy odrzucić przyziemne myśli i zdać się na te, które same wędrują, otwieramy się na działanie podświadomości. Gdy mamy naprawdę ważny problem, warto też wykorzystać sen. Przed uśnięciem trzeba chwilę pomyśleć o problemie, zadać sobie związane z nim pytanie. Dobrze mieć pod ręką coś do pisania. Rano może przyjść odpowiedź od podświadomości.
